အႏွစ္ ၂၀ ခရီးႏွင့္ စည္းလုံးမႈ အေႏွာင့္အသြား

သ်ွမ္းသံေတာ္ဆင့္

၂၀၀၈ ၾသဂတ္စ္ႏွင့္ စက္တင္ဘာလကား ထူးျခားေသာ ႏွေျမႇာ တသေအာက္ေမ့ဘြယ္၊ သုံးသပ္ဆန္းစစ္ဘြယ္၊ သခၤဏ္းစာယူဘြယ္ ႏွစ္ပတ္လည္အခ်ိန္ကာလျဖစ္၏။

၈ ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံ၊ ဒုတိယမၸိ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈ အႏွစ္ ၂၀ႏွင့္ ၂၀၀၇ ေ႐ႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး ႏွစ္ပတ္လည္အခါသမယ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။

၁၉၆၂ မွ ၁၉၈၈ တပါတီအာဏာ႐ွင္ ၂၆ ႏွစ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ၁၉၈၈ မွ ၂၀၀၈ န၀တ/ နအဖ ဖက္ဆစ္စစ္အာ ဏာ႐ွင္ အႏွစ္ ၂၀ ဓါး မုိးႀကီးစုိးမႈ၊ ႏွစ္ခုေပါင္း ၄၆ ႏွစ္ သက္တမ္းမွာ နည္းနည္းေနာေနာမဟုတ္။

၂၀၀၇ စက္တင္ဘာေ႐ႊ၀ါေရာင္လႈပ္႐ွားမႈ ၁၉၈၈အေရးေတာ္ပုံ၌ လူထုလႈပ္႐ွားမႈျဖင့္ အာဏာ႐ွင္ဗုိလ္ေန၀င္း၏ မဆလယႏၱရား ၿဖိဳဖ်က္ျဖဳတ္ခ်ႏုိင္လ်က္သားႏွင့္ ဘာ့ေၾကာင့္အခြင့္ အ လမ္းဆုံး႐ႈံးခဲ့ရသနည္း။ အႏွစ္၂၀ ကာလအတြင္း ျပည္တြင္းျပည္ပ အတိုက္အခံအုပ္စုမ်ား အဘယ္ေၾကာင့္အင္အားဆုတ္ယုတ္သြားၿပီး စစ္အုပ္စု ဘာ့ေၾကာင့္ ပုိမုိခုိင္မာအသာစီးရလာသနည္း။ ဤအေရးႀကီး သံုးသပ္ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကုိ လူသူတကာလုိ နားေထာင္ေလ့လာဖတ္႐ႈ မွတ္သားရပါသည္။

စစ္အုပ္စုကို မဖယ္႐ွား ႏုိင္သည္မွာ ညီညြတ္မႈမ႐ွိေသာေၾကာင့္ ဟုေထာက္ျပၾက၏။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စည္းလုံးညီညြတ္ေရး ျပႆနာကုိ သူသူငါငါ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ျပၾက၏။

အခ်ဳိ႕က တုိင္းရင္းသားအင္အားစုႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအင္အားစု မ်ားအၾကားညီညြတ္ေရးပ်က္ျပား ေသာေၾကာင့္ဟု အလြယ္တကူေကာက္ ခ်က္ခ်ၾက၏။ အမွန္မွာ ညီညြတ္ေရးမ႐ွိ၊ စည္းလုံးမႈနတၱိျဖစ္ေနသည္မ ဟုတ္။ ညီညြတ္ေရးေလ်ာ့ရဲၿပီး စည္းလုံးမႈအားမရေသးျခင္းသာျဖစ္ သည္။ လုိအပ္ေသာ၊ လုံေလာက္ေသာ၊ ႐ွိသင့္႐ွိထုိက္ေသာ ညီညြတ္ေရး အဆင့္ မေရာက္ေသးျခင္းသာျဖစ္သည္။

ညီညြတ္ေရးကုိ တန္းတူေရး၊ တရားမွ်တေရးအေပၚ အေျခခံ ေသာအျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳမႈ၊ ေလးစားနားလည္မႈ၊ ယုံၾကည္မႈတုိ႔ ျဖင့္ တည္ေဆာက္ရမည္ဟု ေလ့လာသိ႐ွိဖူး၏။ အဓိပၸါယ္ျပည့္၀ေသာ ညီညြတ္ေရးကုိအႏွစ္သာရ႐ွိ႐ွိ အေကာင္အထည္ေဖာ္လုိပါက ဤ သေဘာတရားအတုိင္း (အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီး ေခါင္းေဆာင္အသီးသီး တုိ႔) လက္ေတြ႕က်က် လုိက္နာရမည္ျဖစ္၏။ ဤေပတံျဖင့္တိုင္းတာ ပါက ညီညြတ္ေရးေလ်ာ့ရဲရျခင္းမွာ တန္းတူေရး က်င့္သုံးမႈ မထိေရာက္ ေသးေသာ ေၾကာင့္ဟုဆုိခ်င္၏။ ကြဲျပားျခားနားမႈထဲမွ စည္းလုံးမႈ Unity in Diversity ဟု ဟစ္ေအာ္ေႂကြးေၾကာ္ေလ့႐ွိၾကေသာ္လည္း Diversity ကုိ အေလးမထားနားမလည္ပစ္ပယ္လစ္ လ်ဴ႐ႈတတ္ၾက၏။ ရန္ဖက္မဟုတ္ ေသာမိတ္ဖက္ကြဲျပားမႈ၊ ဆန္႔က်င္ဖက္မဟုတ္ေသာ ပ့ံပုိး တည္မွီဖက္ကြဲျပားမႈအေပၚ ေတြေ၀၀ုိးတ၀ါး ယုိးမွားတတ္ၾကေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

အျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳ၊ ေလးစားနားလည္ယုံၾကည္မႈ နည္းပါးလွ်င္ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံမႈ၊ ေမးထူးေခၚ ေျပာမႈ၊ ၀င္ထြက္မႈ၊ တြဲေခၚဆြဲေခၚ မႈမ်ားလည္းေလ်ာ့ရဲမည္ျဖစ္၏။ အတုိက္အခံမ်ား၏ ညီညြတ္ေရး ဘယ္မွာလစ္ဟင္းခြၽတ္ယြင္း ေနသလဲ၊ ယခုထက္ပုိမုိစည္းလုံး ေစရန္ ဘာလုပ္ရမလဲ၊ ဘယ္လုိနည္းလမ္း႐ွာရမလဲ ၊ စသည့္ေမးခြန္း မ်ား ႐ွိလွ်င္ မူ၀ါဒသေဘာတရားမ်ားလက္ေတြ႔က်င့္သုံးရာ၌ ထိေရာက္မႈမ႐ွိ ေသာေၾကာင့္ဟုေျဖႏုိင္၏။တန္းတူေရးႏွင့္ အျပန္ အလွန္ အသိအမွတ္ျဳပ ေလးစားေရး (စိတ္ေရာကုိယ္ပါ) မပီျပင္မေပၚလြင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

စစ္အာဏာ႐ွင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အဆုံးသတ္ေရးဆႏၷ တူညီၾကေသာ္ လည္း အႏွစ္သုံးေလးဆယ္ တူတြဲ မတူခြဲ လုပ္လာခဲ့ ၾကသည္မွာ ဘုံရည္ မွန္းခ်က္အတြက္ ညႇိႏႈိင္း၍မရ၊ ကုိယ့္နည္းကုိယ့္ဟန္ျဖင့္သာ ဦးစားေပး လာၾကသျဖင့္ ညီညြတ္ေရးေလ်ာ့ရဲရျခင္းျဖစ္သည္ဟု အခ်ဳိ႕ကဆုိ၏။ မတူတာခြဲလုပ္ျခင္းက တူတာတြဲလုပ္ျခင္းထက္ အေလးသာ ေသာ ေၾကာင့္ ဘုံရည္မွန္းခ်က္ခ်မွတ္ရခက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္ပုံစံ၊ ဘယ္သူ႔ ပုံစံကုိအနီးဆုံးနမူနာ အျဖစ္ ေဖၚျပၿပီး ဘယ္ပုံဘယ္နည္း အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရမည္ဟု မ႐ွင္းလင္းၾကေၾကာင္းလည္း ေထာက္ျပသူ႐ွိ သည္။

အမွန္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ထြန္းကားၿပီး တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ ႐ွိသည့္ (တရားမွ်တ၊ တန္းတူ လြတ္လပ္) စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကား အတုိက္အခံအင္ အားစုမ်ား၏ ဘုံရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည္ဟု နားလည္ထား၏။ သုိ႔ေသာ္ ကြဲျပားမႈစြမ္းအားစုညီညြတ္ေရးကုိ အေလးထားသည္ဟု ပါးစပ္ဖ်ားက တဖြဖြေျပာတတ္ၾကသေလာက္၊ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒႏွင့္က်ဥ္းေျမာင္း ေသာ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒ မ်ားအ႐ုိးစြဲ အယူသည္းေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ေဟာင္းႏြမ္းေဆြးေျမ့ေသာ ဤမေကာင္းဆုိး၀ါး စိတ္ဓါတ္ႏွင့္အမူအက်င့္ မ်ားကုိ မျပဳျပင္၊ မပစ္ပယ္၊ မေဆးေၾကာသုတ္သင္ ႏုိင္ၾကေသးေပ။

သာဓကအားျဖင့္ မွ်တတန္းတူလြတ္လပ္ေသာ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ရည္မွန္းခ်က္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ အဓိက အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုအျဖစ္ သက္ဆုိင္ရာျပည္နယ္အလုိက္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒအသီးသီး႐ွိရ မည္ျဖစ္၏။ ဤအခ်က္ကုိ ဗမာ့ဒီမုိကေရစီအင္အားစုမ်ား မူအရလက္ခံသေဘာ တူသည္ဟူေသာအဆင့္၌သာေမွ်ာ ထားဆဲျဖစ္ၿပီး အျခားျပည္နယ္မ်ားနည္းတူ ဗမာျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပ ေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲေရးလုပ္ေဆာင္ မည့္သူ မ႐ွိေသးသည္ကုိေတြ႔ရ၏။ ထုိ႔ NCUB လုိ ဒီမုိကေရစီမဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုႏွင ့္NCGUB လုိ အေ၀းေရာက္ အမ်ဳိးသားညြန္႔ေပါင္းအစုိးရတုိ႔တြင္ ကခ်င္၊ ကရင္နီ၊ သွ်မ္း ျပည္အင္အားစုမ်ား မပါ၀င္ၾကျခင္းျဖစ္၏။ အားလုံးအတြက္ ရည္မွန္း ခ်က္ (Goal) ႐ွိေသာ္လည္း ပကတိအေျခအေနႏွင့္ ကုိက္ညီေသာ လမ္း ေၾကာင္း (Way) ႏွင့္လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ အခ်င္းအရာအစိတ္အပုိင္း (Mean) လုံေလာက္မႈမ႐ွိလွ်င္ ေရတုိေရ႐ွည္ဘုံရည္မွန္းခ်က္ အတြက္ မွန္ကန္ေသာ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ ေပ။

တုိင္းရင္းသားအင္အားစုႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုမ်ား၏ ညီညြတ္ေရးေလ်ာ့ရဲမႈအေပၚ ရန္သူစစ္အုပ္စုက အသုံးခ်ေနသည္ကုိ သိသိႀကီးႏွင့္ ခုိင္မာစြာမစည္းလုံးႏုိင္ၾကျခင္းမွာ မိမိတုိ႔၏ခ်ဳိ႕ယြင္းအား နည္းခ်က္ကုိ မဆန္းစစ္ မကုစား မဖါေထးႏုိင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္၏။ ရန္သူ တစတစ အင္အားႀကီးမား ခုိင္မာလာေစရန္၊ ပုိမုိၾကမ္းၾကဳတ္ ရက္ စက္ လာေစရန္၊ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အသာစီး ျပင္ဆင္ ခြင့္ရေစရန္၊ ေထာက္ကူ ပ့ံပုိးသကဲ့သို႔ျဖစ္သည္ဟု အတုိက္ အခံေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႔က ဆုိ၏။ စည္းလုံးမႈ ေလ်ာ့ရဲေစေသာ အေႏွာင့္အသြားမ်ားအနက္ သေဘာတရား (အေျပာ/ အေရး) ႏွင့္လက္ေတြ႔မကုိက္ ညီျခင္း၊ ကုိယ္က်ဳိးစြန္႔ အနစ္နာ ခံမႈႏွင့္ ကုိယ္က်င့္ သိကၡာမ်ားေခါင္း ပါးျခင္း၊ အခြင့္ အလမ္းႀကံေဆာင္အ ေခ်ာင္ သမား၀ါဒ စခန္းထလာျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။

အေရအတြက္ေရာ အရည္အခ်င္းပါတပန္းသာသည့္ မဟာ၀ါဒီ ဥာဥ္႐ွိသူ ဗမာမ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ အေရအတြက္ေရာ အရည္ အခ်င္းပါ တပန္း႐ႈံးေသာ မာနႀကီးသူ၊ အထီးက်န္ႀကိက္သူ ေတာင္ေပၚ တုိင္းရင္းသား မ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ စရိယဓမၼတရား Ethics ထက္ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြါး ၍ညအနမန်အ ကုိအမွတ္မထင္ ေ႐ွ႕တန္း တင္လာၾက၏။ ျပည္တြင္းအပစ္ရပ္ခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ ေ႐ႊေငြက်ည္ဆံ ဥစၥာဓနက်ည္ဆံထိ မွန္ဒဏ္ရာအတိ မွိန္းမူး ပီတိျဖစ္ၿပီးအိပ္ေဖာင္း၍ စိတ္ေျပာင္းေနၾကခ်ိန္ တြင္ျပင္ပအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္းNGO ကုိးကြယ္ပါ၏ျဖစ္ေနရသည္။ အေရခြံလဲေတာ္လွန္ေရးသမား၊ လုပ္စားႏုိင္ငံေရးသမား၊NGO အဖြဲ႔၀င္၊ လႈပ္႐ွားေရးသမား activists မ်ားေရာေႏွာႁပြမ္းတီးၿပီး လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ ကေျပာင္းကျပန္ ျဖစ္ၾကရသည္။

မွ်တတန္းတူေရး၊ အျပန္အလွန္ အသိအမွတ္ျဳပေရးကုိ အေလး ထားက်င့္သုံးျခင္းထက္ လည္သူစားတမ္း၊ အခြင့္အလမ္းဖန္တီး ဆုပ္ကုိင္၊ ရာထူးကုလားထုိင္လက္မလြတ္လုိၾက၊ အႏွီအတၱကုိယ္က်ဳိးစီးပြားs elf- interestအတြက္ဖက္တြယ္လုိမႈ သည္လည္း ယေန႔စည္းလုံး မႈ၏အေႏွာင့္အသြားျဖစ္သည္။

ဤအေႏွာင့္အသြားမ်ားေၾကာင့္ ဗမာဒီမုိကေရစီအင္အားစု မ်ားအတြက္ ထိခုိက္သည္ဆုိလွ်င္ တုိင္းရင္းသား အင္အားစုမ်ား အတြက္ အခြင့္အလမ္းေရာ အဆင့္အတန္းပါ အရာရာ၌ ပုိမုိဆုံး႐ႈံးရသည္။

အရင္း႐ွင္ ေျမ႐ွင္ ဓန႐ွင္သည္အတၱ၀ါဒျဖစ္ၿပီး ကြန္ျမဴနစ္ဆုိ႐ွယ္ လစ္ဘုံစနစ္သည္ပရ၀ါဒျဖစ္သည္ဟု ဆရာ့ ဆရာမ်ားက သြန္သင္ညြန္ျပ ခဲ့ဖူး၏။ အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူလူထုလြတ္ေျမာက္ေရး၊ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး၊ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊သင့္ျမတ္ေပါင္းစည္းေရး၊တုိင္းျပည္ထူေထာင္ ေရး၊ စနစ္သစ္အစားထုိးစနစ္ဆုိးဖယ္႐ွားေရး-စသည္တုိ႔ကား ပရထြန္း ကား/အတၱအက်ဳိးခံစားရသည့္ သမာသမတ္၀ါဒျဖစ္၏။ အခ်င္းခ်င္းအ ေပၚသေဘာထား က်ဥ္းေျမာင္းျငဴစူ၊ ရန္သူႏွင့္က်ေတာ့စိတ္႐ွည္သေဘာ ထားႀကီး၊ မဟာမိတ္အေပၚတင္းမာ ခက္ထန္၊ ရန္သူႏွင့္က် ေတာ့ ေပ်ာ့ ေျပာင္းျငင္သာ၊ ဤအထာအမူအယာက်င့္ထုံးသည္ ကုိယ္လြတ္႐ုန္း အေခ်ာင္သမားတုိ႔၏ အတၱ၀ါဒ ျပင္းျပမႈ စိတ္ထားေၾကာင့္ ျဖစ္၏။

ဤသုိ႔ျဖင့္ ကြဲျပားမႈ စြမ္းအားစုညီညြတ္ေရးUnity in Diversity ပီျပင္ေပၚလြင္စြာအထေျမာက္ေစ ရန္ တုန္႔ေႏွးၾကန္႔ၾကာ ေနရ ျခင္းျဖစ္သည္။

အႏွစ္ ၂၀ ကာလမ်ား၊ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ရဟန္း႐ွင္လူ အျပည့္ အ၀ တာ၀န္ေက်၊ ေသေၾကဒဏ္ရာရ ဒုကၡေရာက္ၾကသည္မွာ အေသာင္းအေသာင္း။ အေျပာင္းအလဲမလုပ္ႏုိင္တာ(စစ္အာဏာ႐ွင္ကုိ မဖယ္႐ွားႏုိင္တာ) ေတာ္လွန္ေရးသမား ၊ ႏုိင္ငံေရသမား။ လုပ္စား ႐ုိက္စားေဖၚလဲဖါးေတြေပါ၊ အဖိႏွိပ္ခံဇာတ္ေမွ်ာႀကီး ႐ွည္ၾကာ၊ မင္းဆုိး မင္းညစ္ယႏၱရားခုိင္မာၿမံၿမဲ၊ ဒီ၀ဲၾသဃက မေက်ာ္လြန္ႏုိင္ေလ၊ ေစာေၾကာ အေျဖ႐ွာဖုိ႔၊ အတုိက္အခံတုိ႔ အထူးတာ၀န္႐ွိ ေစေသာ အသိ- သတိ။ စည္းလုံးမႈ၏အေႏွာင့္အသြား၊ အျမန္ကုစားဖာေထး၊ ၀ုိင္း၀န္းျပဳျပင္ေပး ၾကပါကုန္။