Monday, December 1, 2008

ကမၻာ့ AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ အခမ္းအနားက်င္းပ

ဘုန္းခုိင္။ ဒီဇင္ဘာ ၁၊ ၂၀၀၈



ကမၻာ့ AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ အခမ္းအနားကို ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္း တြင္ ယေန႔နံနက္ပိုင္းက က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ေဒသဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးအေထာက္အကူျပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးကို က်န္းမာေရးက႑တခုတည္းအတြက္မဟုတ္ဘဲ လူမႈအသိုင္း အဝုိင္းအတြင္း စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုးတက္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚလာရန္ ႏိုင္ငံတကာက AIDS တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔အျဖစ္ ေခါင္းစဥ္ထုတ္ကာ အမ်ဳိးသားေရးတာဝန္အျဖစ္ ႏုိင္ငံတိုင္းတြင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

“ဒီအထိမ္းအမွတ္ေန႔ကို ကမၻာေပၚမွာ စတင္က်င္းပခဲ့စဥ္က လူသားအားလံုးသတိရွိၾကဖို႔နဲ႔ AIDS ေရာဂါနဲ႔ ဆံုးပါးသြားသူေတြကို အမွတ္ရေနေစဖို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့တာပါ၊ ေရာဂါသည္ေတြကို စာနာ နားလည္ဖို႔၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြကို တိုက္ဖ်က္ဖို႔နဲ႔ အသိပညာကို ျဖန္႔ေဝေပးဖို႔ပဲ ရည္ရြယ္ခဲ့ပါ တယ္၊ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က စတင္ၿပီးေတာ့ “AIDSေရာဂါရပ္တန္႔ဖို႔ ဒို႔ေတြ ကတိခိုင္ၿမဲစို႔” ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္နဲ႔ ဆက္လက္က်င္းပလာတာ ျဖစ္တယ္”ဟု အခမ္းအနားက်င္းပရျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဝါလ္ဗီြးရွင္းမွ တာဝန္ရွိသူတဦးက ေျပာသည္။

AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ မဲေဆာက္ေဒသ ေရႊ႕ေျပာင္းျမန္မာျပည္သားမ်ားႏွင့္ ထိုင္းေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္သည္ (၁၀) ႏွစ္ခန္႔ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံထဲကို ေရာက္လာသည့္ ျမန္မာျပည္သားမ်ားအေနျဖင့္ AIDS ေရာဂါႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အသိအျမင္၊ ဗဟုသုတမ်ားကို ဖလွယ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီဟု ယူဆခဲ့ေသာ္ လည္း တေန႔တျခား ေရာဂါသည္မ်ားျပားလာမႈကို ေတြ႕ရေၾကာင္း မယ္ေတာ္ေဆးခန္းတာဝန္ခံ ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္က ေျပာသည္။

“၉၅ ခုႏွစ္မွာ လူနာေတြကို ေသြးလွဴတဲ့လုပ္ငန္း စတင္လုပ္ခဲ့တယ္၊ အဲဒီမွာ ေသြးလွဴရွင္ေတြကို ေသြးစစ္တယ္၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ေတြကိုလည္း ေသြးစစ္လို႔ ေရာဂါေတြ႔ရင္ မိခင္ဆီကေန ကေလးဆီကို မကူးေအာင္ ကာကြယ္တားဆီးတာေတြ လုပ္တယ္၊ အဲဒီတုန္းက ေရာဂါသည္ ၁% ေအာက္မွာပဲ ရွိပါတယ္၊ အခု သာမာန္အလုပ္သမားၾကားမွာ ၂% နဲ႔ လိင္ေဖ်ာ္ေျဖေရးလုပ္သား ေတြၾကားမွ ၁၀% တိုးလာတာေတြ႔ရတယ္၊ ကုသေရးနဲ႔ ေဆးဝါးရႏိုင္ဖို႔အပိုင္းမွာေတာ့ အကန္႔ အသတ္ေတြ မ်ားေနေသးတယ္”ဟု ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္က ေျပာသည္။

AIDS ေရာဂါပိုးကို ေတြ႔ရွိရၿပီးေနာက္ ေဆးဝါးကုသမႈကိုခံယူၿပီး ေဆးေသာက္သံုးသည့္အခ်ိန္မွ စတင္ကာ သာမန္လူတေယာက္ကဲ့သို႔ ေနထိုင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး မိမိကုိယ္ကို္ ေရာဂါရွိေၾကာင္းသိရွိပါက ကိုယ့္ကိုယ္ကို ထိန္းသိမ္းကာ သူမ်ားကို မကူးစက္ေအာင္ ေနထိုင္သင့္ေၾကာင္း အသက္ (၂၉)ႏွစ္အရြယ္ AIDS ေဝဒနာရွင္ အမ်ဳိးသမီးတဦးက ေျပာသည္။

“ဒီေရာဂါရွိမွန္းသိလိုက္ရတာ (၂) ႏွစ္ေက်ာ္ပါၿပီ၊ က်မက ဗဟုသုတလဲ နည္းခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ စိတ္ထဲမွာ အားငယ္ေနၿပီး လူေတာမတိုးေတာ့ဘူးဆိုၿပီး ထင္ခဲ့ေပမဲ့ အ႐ံႈးေတာ့မေပးဘူးလို႔ေတာ့ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္၊ က်မအေနနဲ႔ေျပာခ်င္တာက က်မလို ဘဝတူေတြ ေလာကႀကီးမွာ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္၊ ကိုယ္ခံစားသလို သူမ်ားကိုလည္း မခံစားေစခ်င္ဘူးေပါ့၊ အဲဒီေတာ့ က်မေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ သမီးရည္းစားဘဝမွာ အမွားကို က်ဴးလြန္မိမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ကြန္ဒံုးကိုေတာ့ ေဆာင္ထားရင္ ကူးစက္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး”ဟု ၎က ေျပာသည္။

ဒီေန႔က်ေရာက္သည့္ ကမၻာ့ AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ မဲေဆာက္ေဒသရွိ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား တေထာင္နီးပါးက မဲေဆာက္ေဆး႐ံုၾကီးမွ (၄) ကီလိုမီတာေဝးသည့္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းသို႔ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္၍ လမ္းတေလွ်ာက္တြင္ AIDS ေရာဂါကာကြယ္ေရးႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ ပညာေပး လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားႏွင့္ ကြန္ဒံုးမ်ား အခမဲ့ေပးေဝခဲ့သည္၊။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူမႈေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား ျမင့္မားလာပါက AIDS ေရာဂါကူးစက္မႈ က်ဆင္းလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္က ေျပာသည္။

“ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈဆိုတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို ကာကြယ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒီေရာဂါက ေတာ္ေတာ္ေလး က်ဆင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ေဆးဝါးေတြ ဘယ္ေလာက္ေပၚလာေနပါေစ ကာကြယ္တာဆီးမႈ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး၊ လူတဦးခ်င္းျဖစ္ေစ၊ အဖြဲ႔အစည္းလုိက္ျဖစ္ေစ၊ မိမိ ပတ္ဝန္း က်င္မွာျဖစ္ေစ၊ မိမိတိုင္းျပည္ထဲမွာျဖစ္ေစ ေလ့လာေစာင့္ၾကပ္ၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ကို အားလံုး ဝိုင္းဝန္းႀကဳိးပမ္းမွသာလွ်င္ ဒီေရာဂါ တကယ္ပေပ်ာက္မွာျဖစ္ပါတယ္”ဟု သူမက ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။

AIDS ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးေန႔အခမ္းအနားကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ဒီဇင္ဘာလ (၁) ရက္ ေန႔တြင္ ႏွစ္စဥ္ ကမၻာႏွင့္အဝွမ္း က်င္းပခဲ့ရာ ယေန႔သည္ အႀကိမ္ (၂၀) ေျမာက္ျဖစ္သည္။


No comments: