ဂ်ပန္ေခတ္ မြန္အမ်ဳိးသား၏ ဖက္ဆစ္ ဆန္႕က်င္ေရး လုပ္ငန္း
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး (၁၉၄၂-၄၅) ျဖစ္ပြားခ်ိန္တြင္ ဂ်ပန္သည္ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ သာတူညီမွ်ေရး ေႂကြးေႀကာ္သံႏွင့္အတူ ျမန္မာ ျပည္သုိ႕ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္ႏွင့္အတူ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ ဝင္ေရာက္လာသည့္ ရဲေဘာ္သုံး က်ိပ္သည္ ျမန္မာလြတ္လပ္ေရးအတြက္ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕သမားကုိ တုိက္ခုိက္၍ ျမန္မာျပည္မွ ေမာင္းထုတ္ရန္ ဂ်ပန္ထံမွ စစ္ပညာသင္ၿပီး ဂ်ပန္မွ လက္နက္ ရယူခဲ့သည္၊ ယုိးဒယားတြင္ လူစုၿပီး ဘီအုိင္ေအ ေခၚ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ကုိ တည္ေထာင္ခဲ့သည္၊
ထုိင္းလင္း (ယုိးဒယား) ေရာက္ ျမန္မာမ်ားႏွင့္ မြန္မ်ား ပါဝင္ခဲ့သည္၊ (ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္တြင္ ျမန္မာ ငါးေထာင္၊ မြန္ သုံးေထာင္ ပါဝင္ခဲ့ေၾကာင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေျပာခဲ့သည္။ ဤကား စကာခ်ပ္)။
ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕ကုိ ေမာင္းထုတ္ၿပီး ဂ်ပန္မ်ား၏ၫြန္ၾကားခ်က္အရ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၁၉၄၃ ခု၊ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႕တြင္ လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာသည့္ အစုိးရအဖြဲ႕၏ အႀကီးအကဲ အဓိပတိမွာ ေဒါက္တာ ဗေမာ္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဖြဲ႕စည္းပုံေရးဆြဲၿပီး လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ဂ်ပန္၏ သေဘာဆႏၵအရသာလုပ္ရသည့္ နာမည္ခံလြတ္လပ္ေရး ျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္လက္ထက္တြင္ ဂ်ပန္ခြင့္ျပဳခ်က္အရဖြင့္လွစ္ေသာ ႏုိင္ငံအစည္းအ႐ုံးမွာ - တုိ႕ဗမာဆင္းရဲသား အစည္းအ႐ုံး ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ႐ွမ္း စေသာလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္သည္ကုိ ခံယူစရာမလုိဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမွန္သမွ်သည္ ဗမာလူမ်ဳိးသာျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ယူရမည္၊ လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏စာမွာလည္း ျမန္မာစာသာ ျဖစ္ရမည္ျဖစ္သည္ဟု ေၾကျငာသည္။
အစုိးရ၏ ဝါဒေၾကာင့္ မြန္စာေပသင္ၾကားေနေသာ မြန္ေဒသ႐ွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားကုိ မြန္စာေပသင္ၾကားရန္ ပိတ္ခဲ့သည္၊ သုိ႕ေသာ္ မြန္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား လွ်ဳိ႕ဝွက္သင္ၾကား ၾကသည္။
ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ လူငယ္မ်ားကုိ အသုံးခ်ရန္အတြက္ အာ႐ွလူငယ္အဖြဲ႕ကုိ ဂ်ပန္ကဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္၊ သုိ႕ေသာ္ အာ႐ွလူငယ္သည္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါဝင္ခဲ့သည္၊ ထုိအာ႐ွလူငယ္တြင္ မြန္ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ပညာတတ္မြန္လူငယ္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေသြးေျမက်တိုက္ပြဲမ်ား ဆင္ခဲ့ၾကသည္၊ အခ်ဳိ႕မွာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအေရးေတာ္ပုံထဲတြင္ ဝင္ေရာက္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။
ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးတုိက္ပြဲတြင္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္၊ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္၊ မ်ဳိးခ်စ္ ဗမာ့တပ္မေတာ္စေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲတြင္ မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႕သည္ အမ်ဳိးသားေရးအရ ေသြးမကြဲဘဲ ဝင္ေရာက္တုိက္ခုိက္ခဲ့သည္၊ ယခု တပ္မေတာ္တြင္း႐ွိ မြန္အမ်ဳိးသားတပ္မႉး၊ အၾကပ္တပ္သားမ်ားႏွင့္ က်ဆုံးသြားေသာ အနားယူသြား မြန္အမ်ဳိးသား စစ္မႈထမ္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားက သက္ေသထူလွ်က္ ႐ွိပါသည္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၿပီးကာလမွ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ မြန္အမ်ဳိးသားလႈပ္႐ွားမႈ
ရာမညတုိင္းလုံးဆုိင္ရာ မြန္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးသည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္ေန႕တြင္ ဂ်ပန္လက္နက္ခ်ၿပီး ၿပီးဆုံးသြားသည္။ ၿဗိတိသွ် အစုိးရ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘုရင္ခံ ဆာေဒၚမန္စမစ္သည္ စကၠဴျဖဴစာတမ္းကုိ ပုိက္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႕ ၁၉၄၅ ခု ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႕တြင္ ျပန္လာသည္။ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိ ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳ၍ ေဆာင္႐ြက္သည္။ ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္တြင္ ျမန္မာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ)၊ အေရးေတာ္ပုံပါတီ (ဆုိ႐ွယ္လဝ္ပါတီ)၊ ျပည္သူ႕ရဲေဘာ္တပ္ဖြဲ႕ကုိ ေက်ာ႐ုိးမ႑ဳိင္ျပဳထားသည္။ ရခုိင္၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း စေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားလည္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သည္။ မြန္တုိ႕သည္လည္း အသင္းအဖြဲ႕အေနႏွင့္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ပုဂၢဳိလ္အရ အဖြဲ႕အသီးသီးတြင္လည္းေကာင္း၊ ဖဆပလတြင္လည္းေကာင္း၊ ဝင္ေရာက္ေဆာင္႐ြက္သည္။
ၿဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေရာက္ၿပီးေနာက္ ရာမညတုိင္းလုံးဆုိင္ရာ မြန္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ရန္ကုန္႐ွိ အမႈေဆာင္ေဟာင္းမ်ား ျပန္လည္လႈပ္႐ွားလာသည္။ ဥကၠ႒ ဦးဘေသာ္ က်န္းမာေရး မေကာင္၍လည္းေကာင္း၊ ဒု ဥကၠ႒ ဦးဘသိန္းသည္ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာကိစၥေၾကာင့္လည္းေကာင္း ရန္ကုန္သုိ႕ ျပန္မေရာက္ႏုိင္ေသးသျဖင့္ ဦးခ်စ္ေသာင္း ပင္ ယာယီ ဥကၠ႒ လုပ္ၿပီး အက်ဳိးေဆာင္အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ ယာယီအားျဖင့္ ဦးလြန္းေဖ က တာဝန္ယူေဆာင္႐ြက္သည္။ ယာယီထိန္းသိမ္းေရး အမႈေဆာင္မွာ မြန္ဖုိးခ်ဳိ၊ မြန္သန္း၊ မြန္ထြန္းရင္၊ ႏုိင္ထြန္းသိန္း ႏွင့္ ႏုိင္ေငြသိမ္း တုိ႕ျဖစ္သည္။ ဦးလြန္းေဖသည္ အလုပ္တာဝန္အရ နယ္ေျပာင္းရသျဖင့္ အက်ဳိးေဆာင္အတြင္းေရးမႉး ေနရာမွ ႏႈတ္ထြက္သြားသည္။ ၎ေနရာကုိ ႏုိင္ထြန္းသိန္းက တာဝန္ယူသည္။ ႏုိင္ထြန္းသိန္း လည္း မြန္ေဒသ႐ွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ေစာလ်င္စြာ ဖြင့္ႏုိင္ေရးအတြက္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ တာဝန္ေပးခ်က္အရ က်ဳိကၡမီ ပညာအုပ္ ရာထူး လက္ခံၿပီး ေမာ္လၿမဳိင္သုိ႕ ေျပာင္းေ႐ြ႕သြားသျဖင့္ လစ္လပ္သြားေသာ အက်ဳိးေဆာင္အတြင္းေရးမႉး ေနရာကုိ ႏုိင္ေငြသိမ္းက ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္သည္။ စစ္မျဖစ္မီက ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ မြန္ဘူလက္တင္ကုိ ျပန္လည္ထုတ္ေဝသည္။ ဦးဘသိန္းမွာ ၁၉၄၇ ခု ႏွစ္ဆန္းတြင္မွ ျပန္ေရာက္ၿပီး ဥကၠ႒ တာဝန္ကုိ ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္သည္။
မြန္တုိင္းရင္းသား အစည္းအ႐ုံး
၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ႏုိင္ဝင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႕တြင္ မြန္ဦးဖုိးခ်ဳိ ေခါင္းေဆာင္ေသာ မြန္လူႀကီးမ်ားသည္ ဗဟန္း ေရတာ႐ွည္ မြန္ေက်ာင္းတြင္ စုစည္းၿပီး မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႕အတြက္ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္း အျမန္လုိအပ္ေနၿပီ၊ မြန္ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းၿပီး ဖဆပလႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တုိက္မွသာလွ်င္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးရလွ်င္ မြန္အမ်ဳိးသားအတြက္ အခြင့္အေရးရမည္၊ ပုဂၢိဳလ္အေရးထက္ အဖြဲ႕အစည္းအားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းၿပီးေရး အခ်ိန္တန္ၿပီဟု တင္ျပၾက၍ မြန္တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံး ဖြဲ႕စည္းသည္၊ အစည္းအ႐ုံး၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ မြန္တမ်ဳိးသားလုံးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ႏုိင္ငံေရး၊ သာသနာေရး၊ ေနေရးထုိင္ေရး၊ ျပဳျပင္ေရးကိစၥမ်ား၊ ျပႆနာရပ္ရပ္တုိ႕ကုိ တပ္ဦးအေနႏွင့္ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ျဖစ္သည္၊ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕မွာ ဥကၠဌ မြန္ဖုိးခ်ဳိ၊ အတြင္းေရးမႉး မြန္ဦးသန္း၊ ဘ႑ာေရးမႉး ႏုိင္ေက်ာ္လွ (မြန္သမားေတာ္)၊ စာရင္းစစ္ ဦးအုံးေဖ (မိကလုံ) ဝါဒျဖန္႕ခ်ီေရးႏွင့္ စည္း႐ုံးေရး မြန္ထြန္းရင္ႏွင့္ ႏုိင္ခ်မ္းမြန္ ျဖစ္ၿပီး အမႈေဆာင္မ်ားမွာ ဦးေမာင္ႀကီး၊ ဦးစံၫြန္႕၊ ဦးေ႐ႊႀကိဳင္၊ ဦးဘခ်စ္ (ေမာ္လၿမိဳင္)၊ ဦးဘသြင္ (ေကာ့ႏွပ္)၊ မြန္ခ်စ္ေဖ၊ ဦးေက်ာ္ဝင္း၊ ဦးထြန္းေအာင္တုိ႕ ျဖစ္ၾကသည္။
မြန္တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံးသည္ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ၿပီး မြန္ဦးဖုိးခ်ဳိ၊ မြန္သန္းတုိ႕ ဖဆပလအမႈေဆာင္မ်ား ျဖစ္လာၾကသည္၊ မြန္တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံးကုိ ဖဆပလ က အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႕အစည္း မဟုတ္ဘဲ လူထုအဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ လက္ခံသည္။
ရာမညတုိင္းလုံးဆုိင္ရာ မြန္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ မြန္တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံး
မြန္တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံးကုိ ရာမညအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ အမႈေဆာင္ျဖစ္ေသာ မြန္ဖုိးခ်ဳိ၊ မြန္သန္းႏွင့္ မြန္ထြန္းရင္တုိ႕သည္ သီးျခားအဖြဲ႕တခု တည္ေထာင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်န္႐ွိေသာ အမႈေဆာင္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ႏွင့္ သေဘာကြဲလြဲၾကသည္၊ ရာမညအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ တင္ျပသည္မွာ မြန္အမ်ဳိးသားမ်ား မကြဲျပားေစရန္ အကယ္၍ မြန္ဖုိးခ်ဳိတုိ႕ လူသုိက္သည္ မြန္ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းတခု လုိအပ္လွ်င္ ရာမညအဖြဲ႕ အမႈေဆာင္အေနျဖင့္ အမႈေဆာင္အစည္းအေဝးတြင္ တင္ျပရန္ တာဝန္႐ွိသည္၊ သုိ႕ေသာ္ မတင္ျပ၊ မၫိွႏႈိင္းဘဲ လုပ္သျဖင့္ အသင္းကုိ ကြဲေအာင္ လုပ္သည္ဟု သေဘာရသည္၊ မြန္တုိင္းရင္းသားအစည္းအ႐ုံးသည္ ဖဆပလႏွင့္ ဆယ္သြယ္ရာ မြန္ဦးဖုိးခ်ဳိတုိ႕ေျပာသလုိ မြန္အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းအေနအျဖင့္ ဖဆပလ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ လူထုအဖြဲ႕အေနႏွင့္ လက္ခံထားသည္ကုိ ေတြ႕႐ွိရ၍ မြန္တုိင္းရင္းသား အစည္းအ႐ုံးသည္ မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႕၏ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္း မဟုတ္ဘဲ ရာမညအဖြဲ႕ ကဲ့သို႕ ယဥ္ေက်းမႈအသင္းသာ ျဖစ္၍ အဖြဲ႕အစည္းသစ္ မတည္ေထာင္ဘဲ ရာမညအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ ရာမညအမႈေဆာင္တြင္ တင္ျပပါက ပုိမုိအဆင္ေျပႏုိင္စရာ ႐ွိသည္၊ သို႕ေသာ္ မြန္ဖုိးခ်ဳိတုိ႕က လက္သိပ္ထုိး ေဆာင္႐ြက္သျဖင့္ အဖြဲ႕၏ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း ေဆာင္႐ြက္သည္ဟု ရာမညအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ လက္ခံယုံၾကည္သျဖင့္ မြန္ဖုိးခ်ဳိ၊ မြန္သန္း၊ မြန္ထြန္းရင္တုိ႕အား ရာမညအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ထုတ္ပစ္ေၾကာင္း ေၾကျငာသည္၊ ၎ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ မြန္ဖုိးခ်ဳိတုိ႕က မေက်နပ္၍ ကန္႕ကြက္သျဖင့္ ရာမညအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ မြန္ေဒသလုံးဆုိင္ရာ ညီလာခံတြင္ တင္ျပဆုံးျဖတ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ၾကသည္။
မြန္ေဒသလုံးဆုိင္ရာ ရာမညတုိင္းလုံးဆုိင္ရာ မြန္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ညီလာခံကုိ ၁၉၄၇ ခု ႏွစ္ဦးတြင္ က်င္းပရာ သထုံခ႐ုိင္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္၊ မုဒုံ၊ က်ဳိက္မေရာၿမိဳ႕နယ္၊ ေခ်ာင္းဆုံ၊ ေရး၊ က်ဳိက္ခမီၿမိဳ႕နယ္မွ ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ၿပီး ေသြးေဆးကန္မြန္ေက်ာင္း တုိက္ေက်ာင္းသစ္တြင္ က်င္းပသည္။ အစည္းအေဝး သဘာပတိအျဖစ္ ဦးဘသိန္းက ေဆာင္႐ြက္ၿပီး အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ ႏုိင္ေငြသိမ္းက ေဆာင္႐ြက္သည္။
၎ညီလာခံတြင္ ပထမေန႕တြင္ မြန္ဦးဖုိးခ်ဳိတုိ႕ကုိ ထုတ္ပစ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ မြန္ဦးဖိုးခ်ဳိက အယူခံတင္သြင္းခဲ့ရာ ၎အယူခံကုိ ႂကြေရာက္လာေသာ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးေသာ္လည္း မေျပလည္၍ မဲေပးဆုံးျဖတ္ရာ မြန္ဦးဖုိးခ်ဳိတုိ႕က ႐ႈံးနိမ့္သြားရာ ညီလာခံမွ ထြက္သြားၾကသည္။
ညီလာခံ ဒုတိယေန႕တြင္ အမႈေဆာင္သစ္ ေ႐ြးေကာက္ရာ ဥကၠ႒ အျဖစ္ ဦးဘသိန္း၊ အက်ဳိးေဆာင္ အတြင္းေရးမႉး ႏုိင္ေငြသိမ္း၊ တြဲဘက္ ႏုိင္ပန္းလွ၊ အမႈေဆာင္အျဖစ္ ဆရာဦး၊ ဦးထြန္းမင္း၊ ႏုိင္ေငြခုိင္၊ ဦးျမတ္ထြန္း (သမဝါယမ) ၊ ဦးေမာင္ကေလး စေသာပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါဝင္သည္၊ တနသၤာရီတုိင္းကုိ ႏုိင္လွေမာင္ (ေကာ့ႏွိပ္) ႏွင့္ ႏုိင္ဘလြင္ တုိ႕က တာဝန္ယူဦးေဆာင္ၿပီး သထုံခရုိင္ကုိ ဦးယ်၊ ႏုိင္ထြန္းရင္၊ ႏုိင္ဘႀကဳိ၊ ႏုိင္သာဟန္ တုိ႕က တာဝန္ယူရန္ႏွင့္ ေမာ္လၿမဳိင္ခ႐ုိင္ကုိ ႏုိင္သာႏွင္း၊ မိဟံသာ၊ ဦးအုန္းေဖ၊ ႏုိင္စိန္ထြန္း (ဖဲကတာ) တုိ႕က တာဝန္ယူရန္ ညီလာခံႀကီးက တာဝန္လႊဲအပ္ေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္သည္။
အဆုိမ်ားမွာ -
(၁) မြန္ပါဠိပထမျပန္ စာေမးပြဲတြင္ မြန္သံဃာေတာ္အတြက္ မြန္ဘာသာျဖင့္ ေမးခြန္းထုတ္ေပးရန္၊
(၂) မြန္ေဒသ႐ွိ မူလတန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ မြန္ဘာသာကုိ တစ္ဘာသာအျဖစ္ သင္ခြင့္ျပဳရန္၊
(၃) မြန္ဘူလက္တင္အျပင္ မြန္မူလတန္းအတြက္ ဖတ္စာမ်ား ထုတ္ရန္ ၎ကိစၥကုိ အ႐ွင္ဝါယမအား တာဝန္လႊဲအပ္ရန္ တုိ႕ ျဖစ္သည္။
ထုိကာလတြင္ ရာမညတုိင္းလုံးဆုိင္ရာ မြန္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ မြန္အမ်ဳိးသားလႈပ္႐ွားမႈတြင္ အင္အားအႀကီးမားဆုံး ေသာ အမ်ဳိးသားအဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္သည္။
ရာမညအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ညီလာခံၿပီးေနာက္ အားသစ္ေလာင္းကာ မြန္ေဒသတြင္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ေရး၊ မြန္ကေလးမ်ားအတြက္ သူငယ္တန္း၊ ပထမတန္း၊ ဒုတိယတန္း၊ တတိယတန္း၊ စတုတၴတန္း ဖတ္စာအုပ္မ်ား ႐ုိက္ႏွိပ္ထုတ္ေဝေရးတုိ႕ကုိ အပူတျပင္း ေဆာင္႐ြက္သည္။ ဆင္းရဲေသာ မြန္ေက်ာင္းသားမ်ားကုိလည္း ေထာက္ပံ့သည္။ ဤလုပ္ငန္းကုိ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္အထိ မြန္ေက်ာင္းမ်ားအတြက္ ေဆာင္႐ြက္သည္။
ယခင္ ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္မီက ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ မြန္ဘူလက္တင္လည္း ကမၻာ့သတင္း၊ ျမန္မာ့သတင္းႏွင့္ မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႕၏ လႈပ္႐ွားမႈသတင္းကုိပါ ထည့္သြင္းပုံႏွိပ္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ စစ္ေၾကာင့္ ႐ွားပါးေနေသာ ေဆးဝါးမ်ားကုိလည္း ဥကၠ႒ ဦးခ်စ္ေသာင္း က မိမိစရိတ္ျဖင့္ ႐ွာေဖြဝယ္ယူၿပီး မြန္ဆရာေတာ္မ်ားမွတဆင့္ မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႕ကုိ အခမဲ့ ေဝငွေပးခဲ့သည္။
ေမာ္လၿမဳိင္၊ သထုံဘက္တြင္ လူဦးေရ မ်ားျပားလာၿပီး လယ္ယာလုပ္ငန္းအတြက္ လယ္ေျမ ႐ွားပါးလာသည္။ ပဲခူးဘက္တြင္ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ မတုိင္မီက အိႏိၵယသားမ်ား လုပ္ေသာ လယ္ယာမ်ားသည္ ဒုတိယကမၻာစစ္ ၿပီးေသာ္လည္း အိႏိၵယသားမ်ား ျပန္လည္မလုပ္ကုိင္ေတာ့သျဖင့္ လယ္ယာမ်ား ေပါမ်ားေနသည္။ ၎လယ္ယာမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ရန္ သထုံ - ေမာ္လၿမဳိင္မွ မြန္မ်ား ေျပာင္းေ႐ြ႕ေနထုိင္ရန္ ရာမညအဖြဲ႕မွ ပဲခူးအနီး ပဲခူး - သနပၸင္ ကားလမ္းေဘး႐ွိ ေျမယာေပၚတြင္ သက္ဆုိင္ရာမ်ားႏွင့္ ၫွိႏႈိင္းျပီး မြန္စံျပ႐ြာတစ္႐ြာ တည္ေထာင္ေပးခဲ့သည္။ ၎ေက်း႐ြာ တည္ေဆာက္ရာတြင္ ႐ြာပႏၷက္႐ုိက္ျခင္း၊ ေက်း႐ြာေဆးေပးခန္း၊ စာသင္ေက်ာင္း၊ လူမႈေရးအရ လုိအပ္ေသာကိစၥမ်ားကုိ ေဆာင္႐ြက္ေပးသျဖင့္ ယခုအခါ မြန္စံၿပံ႐ြာသည္ အေတာ္ႀကီးပြားတုိးတက္ေနေလၿပီ။ ထုိ႐ြာ႐ွိျခင္းေၾကာင့္ မြန္ၿမဳိ႕ေတာ္ေဟာင္း ဟံသာဝတီ (ပဲခူး)ၿမဳိ႕သုိ႕ မြန္တုိ႕ ျပန္လည္ေရာက္႐ွိလာၾကသည္။ ထုိၿမဳိ႕၌ ႐ွိေသာ မြန္ေသး႐ွိသူမ်ားလည္း ေနာက္ထပ္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားအား ႀကဳိဆုိသည့္အျပင္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနေသာ မြန္အမ်ဳိးသား စိတ္ဓါတ္မ်ား ျပန္လည္ေပၚေပါက္လာသည္။
ရာမညအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ညီလာခံမွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ (၁) ျဖစ္ေသာ ပါဠိပထမျပန္ စာေမးပြဲတြင္ မြန္သံဃာေတာ္မ်ားအား မြန္ေမးခြန္းမ်ား ထုတ္ေပးရန္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘုရင္ခံ အတုိင္ပင္ခံအစုိးရလက္ထက္တြင္ ရာမညတုိင္းလုံးဆုိင္ရာ မြန္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဆရာေတာ္ ဦးဝါယမ၊ ဥကၠ႒ ဦးခ်စ္ေသာင္း၊ အက်ဳိးေဆာင္အတြင္းေရးမႉး ႏုိင္ေငြသိမ္း တုိ႕သည္ ပညာေရးဝန္ႀကီး ေစာဘဦးႀကီး ႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံ အေရးဆုိတင္ျပခဲ့သည္။ ဝန္ႀကီး ေစာဘဦးႀကီးက ပါဠိပထမျပန္ေကာ္မတီသည္ မိမိဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ္လည္း ၎အဖြဲ႕သည္ ကင္းလြတ္ခြင့္ရ႐ွိထားေသာအဖြဲ႕ ျဖစ္၍ မိမိမွ တုိက္႐ုိက္အမိန္႕ေပးခုိင္းႏုိင္ခြင့္ မ႐ွိပါ။ သုိ႕ေသာ္ ၎အဖြဲ႕၏ ဥကၠ႒အား မိမိဖိတ္ေခၚၿပီး ေမတၲာရပ္ခံေပးမည္ဟု ေျပာပါသည္။ ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးသိမ္းေမာင္ ေရာက္ေသာအခါ မြန္ဆရာေတာ္ ဦးဝါယမ ႏွင့္ ဥကၠ႒ ဦးခ်စ္ေသာင္း တုိ႕က ပါဠိပထမျပန္ စာေမးပြဲတြင္ မြန္သံဃာေတာ္မ်ားသည္ မြန္ဘာသာျဖင့္ ေျဖဆုိခြင့္ ရထားေသာ္လည္း ေမးေသာအေမးပုစၧာမွာ ျမန္မာဘာသာ ျဖစ္ေန၍ စာေမးပြဲ ေျဖဆုိေသာ မြန္သံဃာေတာ္မ်ားသည္ အေမးပုစၧာကုိ သေဘာမေပါက္၍ မွားယြင္းေျဖဆုိခဲ့ျခင္းမ်ား ႐ွိခဲ့ပါသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ ျမန္မာဘာသာ မကြၽမ္းက်င္၊ သေဘာမေပါက္ေသာ မြန္သံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ ေမးခြန္းမ်ားကုိ မြန္ဘာသာျဖင့္ ေမးရန္ ေမတၲာရပ္ခံေၾကာင္း ဦးသိမ္းေမာင္ အား တင္ျပၾကပါသည္။ ဦးသိမ္းေမာင္ က ယခုအခါ မြန္ဘာသာျဖင့္ ေမးခြန္း ထုတ္ရန္ အစုိးရပုံႏွိပ္တုိက္တြင္ မြန္ခဲစာလုံးမ်ား မ႐ွိ၍ မထုတ္ႏုိင္ေၾကာင္း ျပန္ၾကားပါသည္။
ဝန္ႀကီး ေစာဘဦးႀကီးက ၾကားျဖတ္၍ ဦးသိမ္းေမာင္ အား ေမတၲာရပ္ခံသည္။ အကယ္၍ ခဲစာလုံး မ႐ွိလွ်င္ ဖေယာင္းစကၠဴေပၚတြင္ ေရးၿပီး စာကူးစက္ျဖင့္ ထုတ္ေပးရန္ေျပာသည္ကုိ ၎ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ထပ္မံ မေျဖ႐ွင္းေတာ့ဘဲ မြန္သံဃာေတာ္မ်ားတြင္ ေမးခြန္းထုတ္ႏုိင္ေသာပုဂၢဳိလ္ ႐ွိပါသလား၊ ႐ွိလွ်င္ ၎သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ေမးခြန္း မေပါက္ၾကားရန္ တာဝန္ယူႏုိင္မလား ေမးရာ မြန္သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ျမန္မာသံဃာေတာ္မ်ားနည္းတူ ရဟန္းသိကၡာပုိမည္ မထင္ေၾကာင္း တင္ျပရာ ဝန္ႀကီး ေစာဘဦးႀကီးက ၾကားျဖတ္၍ မြန္သံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ မြန္ဘာသာျဖင့္ ေမးခြန္းထုတ္ေပးရန္ ႀကဳိးစားပါမည့္အေၾကာင္း ဦးသိမ္းေမာင္း အား ထပ္မံေမတၲာရပ္ခံ၍ ေဆြးေႏြးၫွိႏႈိင္းမႈကုိ ႐ုပ္သိမ္းလုိက္သည္။
No comments:
Post a Comment