ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မရွိေတာ့လွ်င္

ေက်ာ္စြာမိုး | ေအာက္တိုဘာ ၁၄၊ ၂၀၀၈

မၾကာေသးမီက အျဖစ္အပ်က္မ်ားအရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ က်န္းမာေရးကို စိုးရိမ္ပူပန္ရမည့္ အေနအထား ျဖစ္ခဲ့သည္။ သူ မရွိေတာ့လွ်င္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံု၏ အေျခအေန မည္သို႔ဆက္ျဖစ္မည္ကိုလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မရွိေတာ့လွ်င္ ျမန္မာျပည္အေျခအေန မည္သို႔ ျဖစ္လာ မည္နည္း။ အေျခအေနကို စိတ္ကူး ၾကည့္ၾကပါစို႔။ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ဤကဲ့သို႔အေျခအေနမ်ဳိးကို အိပ္မက္ေနၾကသည္မွာ ၾကာၿပီျဖစ္ၿပီး ထိုသို႔ျဖစ္ ေစခ်င္ ေနသည္မွာလည္း သံသယရွိစရာ မလိုေပ။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစုေသာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အတြက္မွာမူ အလြန္အမင္းစိတ္ပ်က္ အားေလ်ာ့ဖြယ္ အေျခ အေနျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈအတြက္ တန္ဖိုး မျဖတ္ႏိုင္ သည့္ ေခါင္းေဆာင္ကို ဆံုး႐ႈံးရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အက်ဥ္းသားျဖစ္ေနေစဦး သူ႔တြင္ ဧရာမခြန္အား အစြမ္းသတၱိရွိေနေသးသည္။ လက္နက္မ်ား အႀကီးအက်ယ္ တပ္ဆင္ထားသည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ ႏွလံုးသားထဲထိ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕ေနရေလေအာင္ ထိုးႏွက္ ႏိုင္စြမ္း ရွိသူလည္း ျဖစ္သည္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သံဖိနပ္ေအာက္၌ ၄၆ ႏွစ္တာ ရွင္သန္႐ုန္းကန္ခဲ့ရသူ ခြန္အားအာဏာမဲ့ေနသည့္ ျပည္သူမ်ားကို စိတ္ဓာတ္ ေရးရာအရ ခြန္အားျမႇင့္ေပးႏိုင္သူလည္း ျဖစ္သည္။ သူက ျမန္မာျပည္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ လည္း ျဖစ္သည္။

မၾကာေသးမီက အစားအေသာက္မ်ား လက္ခံရန္ ေဒၚစုက ျငင္းဆန္ေနသည္ ဆိုသည့္ သတင္းမ်ားထြက္ေပၚလာသည့္အခါ လူအမ်ား စိုးရိမ္စိတ္ ပြားၾကရ သည္။ သူ႔ က်န္းမာေရးကို ပူပန္ၾကသလို သူမရွိသည့္ေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံအေရး ကိုလည္း ေတြးပူၾကသည္။

ယခုကာလ အေတာအတြင္း သူ႔ကို ေတြ႔ခြင့္ရွိသူ ၂ ဦးျဖစ္သည့္ ေရွ႕ေနႏွင့္ ဆရာ၀န္တို႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၾသဂုတ္လလယ္ ပိုင္းမွစ၍ မတရားခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားမႈကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္ အေနႏွင့္ ဆႏၵျပေနခဲ့သျဖင့္ ပို၍ ပိန္သြားကာ အဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့လာပံုရသည္ဟု ဆိုၾကသည္။

ဤသည္မွာ သူ႔အတြက္ အစာငတ္ခံဆႏၵျပျခင္းဟု မဆိုႏိုင္ေသးေပ။ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုေက်ာ္ ကာလအတြင္း၌ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ အေနႏွင့္ ပထမဦးဆံုးႏွင့္ တႀကိမ္တခါသာ အစာအငတ္ခံ ေတာင္းဆိုျခင္း ျပဳခဲ့သည္ဟုဆိုရမည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းကာလမ်ားအတြင္း ပထမအႀကိမ္ သူ အိမ္အခ်ဳပ္က်ခံရစဥ္က အစားအစာမ်ား လက္ခံရန္ ျငင္းဆန္၍ တျခား ေသာ သူ၏ရဲေဘာ္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားႏွင့္ အတူတူ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္ အတြင္းမွာပင္ သူ၏ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဒီမိုကေရစီ အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားကို ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈ မျပဳပါမည့္ အေၾကာင္း အာမခံစကား ၾကားရၿပီးေနာက္တြင္မွ ဆႏၵျပေနမႈကို ႐ုပ္သိမ္းေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ေဒၚစု၏ ကိုယ္ အေလးခ်ိန္ ၁၀၆ ေပါင္ မွ ေပါင္ ၉၀ သို႔ က်ဆင္း သြားခဲ့သည္။ ဆံပင္ကၽြတ္ျခင္း၊ မ်က္စိအျမင္ ခ်ဳိ႕ယြင္းလာျခင္းႏွင့္ ကိုယ္ခံအားစနစ္ ယုတ္ေလ်ာ့လာျခင္းမ်ား ခံစားခဲ့ရသည္။

ထိုအခ်ိန္က ေဒၚစု အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ပိုင္းမွ်သာ ရွိေသးေသာ္လည္း ယခု သူ႔အသက္က ၆၀ ေက်ာ္သို႔ ခ်ဥ္းလာခဲ့ၿပီ။ အစာအငတ္ခံမည္ဆိုပါက က်န္းမာေရး ပို၍ ထိခိုက္ခံစားရဖြယ္ ရွိေနသည္။ အသက္ရွင္ႏိုင္႐ံုမွ်သာ ေလွ်ာ့ခ်စားမည္ ဆိုလ်င္လည္း က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ားက ပိုႀကီးလာႏိုင္သည္။

အကယ္၍ ေဒၚစု ဆံုးပါးသြားပါက၊ သို႔မဟုတ္ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈအတြင္း ေခါင္းေဆာင္မႈတာ၀န္ မယူႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အျပင္းအထန္ နာမက်န္းျဖစ္ၿပီ ဆိုပါက မည္သို႔ ျဖစ္လာမည္နည္း။ ဤအခ်က္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားရန္ လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၉ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ေဒၚစုသည္ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ၁၃ ႏွစ္ ကုန္လြန္ခဲ့ရသည္။ ပံုမွန္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ခံခြင့္ မရွိသလို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖိစီးမႈကလည္း ႀကီးမားခဲ့မည္မွာ ေသခ်ာသည္။

လူအမ်ားစုက ေဒၚစု မရွိသည့္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္အေရးကို မေတြးလိုၾက။ ႏိုင္ငံေရးက႑တြင္ ေဒၚစု မရွိခဲ့လွ်င္ အႀကီးအက်ယ္ ထိုးႏွက္ခ်က္သဖြယ္ ျဖစ္ေစႏိုင္၍ အင္အားခ်ိနဲ႔ေနၿပီးသား ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈႀကီးကို ပို၍ အက်ဳိးယုတ္ ေစမည္ ျဖစ္သည္။ ေဒၚစုမရွိပါက ဆက္ခံႏိုင္မည့္ ေခါင္းေဆာင္ဟူ၍ တဦး တေယာက္မွ် ထင္သာျမင္သာ မေတြ႔ရေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္၏။

အျခားတဖက္တြင္ ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ေဒၚစု ဆံုးပါးခဲ့ပါက ၎တို႔ကို ဒုကၡေပးေနသည့္ တရန္ၿငိမ္းၿပီဟု ျမင္ၾကေပလိမ့္မည္။ ထို႔ျပင္ ေဒၚစုကို သူတို႔အာဏာ ထိပါးလာႏိုင္သည့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈဟုလည္း ျမင္ ထားၾကသည္ မဟုတ္ပါလား။

စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအတြက္ ေဒၚစု မရွိေတာ့မွ သူတို႔ အနာဂတ္ ေတာက္ပပြင့္လင္းမည္ဟု ျမင္ေကာင္း ျမင္ၾကပါလိမ့္မည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းမွ စ၍ ေဒၚစု အႀကိမ္ႀကိမ္ဆင္ႏႊဲ လာခဲ့သည့္ အၾကမ္းမဖက္ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္ မႈမ်ားကိုလည္း ေၾကာက္ေနစရာ မလိုေတာ့ဟု ထင္ေနလိမ့္မည္။ မတရားသည့္ အမိန္႔အာဏာ ဟူသမွ် ဖီဆန္ၾကဟူ၍ ေျပာဆို တိုက္တြန္းမည့္သူလည္း မရွိႏိုင္ေတာ့ပါ။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းက ေဒၚစု၏ အာဏာဖီဆန္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ထိ ဆက္တိုက္ ဆိုသလို ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ အာဇာနည္ေန႔ပြဲကို စုေ၀းခ်ီတက္မည့္ လူထုကို စစ္အစိုးရက အလြန္အကၽြံ အင္အားျပ ဟန္႔တားခဲ့ရၿပီး ေနာက္တေန႔၌ ေဒၚစုကိုလည္း ပထမအႀကိမ္ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားခဲ့သည္။

ေဒၚစု ဆံုးပါးသြားပါက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ေနာက္ထပ္ ေပ်ာ္ရႊင္ေက်နပ္ၾကရမည့္ အခ်က္တခုမွာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ ပြဲကာလ အေျခအေနကဲ့သို႔ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ေနာက္ထပ္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ေတြ႔စရာ ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္သည့္ အခ်က္ပင္။ စစ္အစိုးရက ၎တို႔ကို လိုလားသည့္ ပါတီအႏိုင္ရေအာင္ နည္းေပါင္းစံု ပံ့ပိုး ႀကိဳးပမ္း ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ေဒၚစုဦးေဆာင္သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကသာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အံ့မခန္း အႏိုင္ရခဲ့သည္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က သူကိုယ္တိုင္ အက်ဥ္း က်ေနၿပီး ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ မရေသာ္လည္း အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ေအာင္ တိုက္တြန္းခဲ့သူမွာ ေဒၚစုသာ ျဖစ္သည္။ သူ႔ကို အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားေစဦး၊ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအတြက္ ဒုကၡ ေတြ႔ေစရန္ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္း ရွိသည္ကို ေဒၚစုက ျပသႏိုင္ခဲ့သည္။

ထို႔ျပင္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို စစ္အစိုးရ က်င္းပေနသည့္ အမ်ဳိးသားညီလာခံမွ ဆႏၵျပထြက္ခြာလာေစရန္ ဆြဲထုတ္ခဲ့သူမွာလည္း ေဒၚစုသာ ျဖစ္သည္။ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ၆ ႏွစ္ေက်ာ္ က်ခံရၿပီးေနာက္ လြတ္ေျမာက္လာခါစ လ အနည္းငယ္၌ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို သူ ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားညီလာခံ က်င္းပေနပံုမွာ ဒီမိုကေရစီ က်င့္ထံုးမ်ားႏွင့္ မညီဟု ေဒၚစုက သံုးသပ္၍ ကန္႔ကြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက စိတ္ေကာင္း၀င္၍ ျပန္လႊတ္ေပးေသာ္လည္း ေဒၚစုက ယခုလို တုံ႔ျပန္ ခုခံလာသည့္အေပၚတြင္ သူတို႔က မေက်မခ်မ္းႏိုင္ ျဖစ္ၾကရသည္။

၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကို ဆူးၾကား ဘူးညပ္သည့္ အလား ျဖစ္ေစရန္ ျပဳမူခဲ့ ျပန္သည္။ သူ ဦးေဆာင္၍ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီ (CRPP) ကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး ဤအဖြဲ႔က စစ္တပ္ ေဆာင္ရြက္ ေနသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို လံုး၀ စိန္ေခၚခဲ့သည္။ စစ္တပ္ကလည္း အခ်ိန္ျဖဳန္းမေနဘဲႏွင့္ အသစ္ဖြဲ႔စည္းလိုက္သည့္ CRPP အဖြဲ႔၀င္မ်ားကို ဖမ္းဆီးလိုက္ျခင္းျဖင့္ တုံ႔ျပန္ခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေဒၚစုက အမ်ားထက္စာလွ်င္ ပို၍ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိသည့္ ကာလအပိုင္းအျခား တခ်ဳိ႕ကို ထံု႔ပိုင္း ထုံ႔ပိုင္း ခံစားခြင့္ရလာခဲ့သည္။ ေဒၚစု ဆႏၵျပေတာင္းဆိုသည့္ အခ်ိန္တိုင္း လူထုေထာက္ခံမႈ ပိုမိုရရွိလာခဲ့သည္။ ေနာက္ဆံုး လူထုျမင္ကြင္းမွ အခ်ိန္ၾကာ ေပ်ာက္ကြယ္ေနသည့္တိုင္ ေဒၚစုအေပၚ လူထု၏ ေထာက္ခံမႈ ေလ်ာ့က်သြားဖြယ္ အေၾကာင္း မရွိေတာ့ေပ။ ေဒၚစုက ႏိုင္ငံတလႊား စည္း႐ံုးေရးခရီးမ်ား သြားခဲ့ၿပီး သူ႔မိန္႔ခြန္းမ်ားကို ၾကားလိုသည့္ လူထုပရိသတ္ ေထာင္ေသာင္းႏွင့္ ခ်ီ၍ စု႐ံုးလာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ လူထုအေပၚ ဆြဲေဆာင္မႈ ရွိလွသည့္ သတၱိေျပာင္လွေသာ မိန္႔ခြန္းမ်ားေၾကာင့္လည္း သာမန္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ႏွလံုးသားအတြင္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ျပန္လည္ႏိုးထ လာခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ေဒၚစုလႈပ္ရွားမႈတိုင္းကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအတြက္မူ ေဒါသျဖစ္ဖြယ္ခ်ည္းသာ ျဖစ္ေနေတာ့ သည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္လည္း ေဒၚစုႏွင့္ လူထုကို ခြဲျခားထားႏိုင္ေရးအတြက္ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် နည္းလမ္းမ်ားကို ႀကံဆ လုပ္ေဆာင္ၾက ေလေတာ့သည္။

ဤျဖစ္ရပ္မ်ားအားလံုးက ေဒၚစုကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမွသာ ေတာ္ရာက်မည္ျဖစ္ေၾကာင္း စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ကို ပို၍ စဥ္းစားမိလာေစသည္။ ေဒၚစု မရွိမွသာလွ်င္ သူတို႔၏ လုပ္ငန္း အစီအစဥ္မ်ားကို ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ ႏိုင္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္က စစ္အစိုးရက သူတို႔အလိုက် ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲ အဆံုးသတ္ႏိုင္ ခဲ့သည္။ ဤဖြဲ႔စည္းပံုအရ စစ္တပ္ၾသဇာလႊမ္းထားသည့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို က်င့္သံုးမည္ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးကိစၥမ်ားတြင္ အတိုက္အခံ အင္အားစုမ်ားကို ဖယ္က်ဥ္ထားႏိုင္ေရးအတြက္ စီမံထားသည္။ အကယ္၍ လြန္ခဲ့သည့္ ၅ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သူ၏ ၿခံ၀င္းအတြင္း၌ ခ်ဳပ္ေႏွာင္မထားခဲ့ပါက စစ္တပ္အေနႏွင့္ ေရရွည္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ ေပၚႏိုင္ပါ့မလားဟူ၍ ေစာေၾကာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ ရွိသည္။

ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနၾကသည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား အသိုင္းအ၀န္း၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဂုဏ္ရည္မ်ားကို ျပႆနာအျဖစ္ ျမင္ေနသည့္အေလွ်ာက္ သူ႔ကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားသည့္ သက္တမ္းအား တရားမ၀င္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ဆက္၍ တိုးေနၾက ေတာ့သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား၏ ေဘးအႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္တားဆီးေရးဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၁၀ (ခ) အရ ေဒၚစုကို အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထားျခင္း ဆိုလွ်င္ အမ်ားဆံုး ၅ ႏွစ္သာ ထိန္းသိမ္းထားခြင့္ရွိ သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၅ ႏွစ္ေက်ာ္လာသည့္တိုင္ ေဒၚစုကို ဆက္လက္ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားဆဲ ျဖစ္သည္။

ယခုအခါ စစ္အစိုးရက ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပ၍ တစိတ္တပိုင္း အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ပံုစံမ်ဳိး အေရခြံ ေျပာင္းရန္ ေနာက္တဆင့္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ဤေရြးေကာက္ပြဲသစ္သာ ျဖစ္လာပါက ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ကကဲ့သို႔ အမွားမ်ဳိး မျဖစ္ေစရန္လည္း သူတို႔က သတိထားေနၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ျဖစ္ခဲ့သည့္ အတိတ္သမိုင္းကို ေျပာင္းျပန္လွန္ ရန္အတြက္ ေဒၚစုကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားမွ ျဖစ္မည္။ ပါးစပ္ပိတ္ေနေစမွ ျဖစ္မည္ကိုလည္း စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက သိ ေနၾကသည္။

အကယ္၍ ဤေရြးေကာက္ပြဲသစ္ မတိုင္မီ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ က်န္းမာေရး ယိုယြင္းလာပါက လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၂၀ က မက္ခဲ့သည့္ အိပ္မက္ကို ဆုလာဘ္အျဖစ္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအား ေအာင္ပြဲႏွင္းလိုက္သည့္သဖြယ္သာ ျဖစ္ေပေတာ့မည္။ ေဒၚစု ဆံုးပါးသြားျခင္းက ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံု နိဂံုးေတာ့ မဟုတ္တန္ရာ။ သို႔ေသာ္ ေသခ်ာသည္ကေတာ့ မ်ားစြာ ခ်ိနဲ႔ အားေပ်ာ့သြားေပလိမ့္မည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုကာလတြင္ ေဒၚစုကို ျပင္ပကမၻာႏွင့္ လံုး၀နီးပါးမွ် အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ထားခဲ့ေသာ္လည္း ေဒၚစုသည္သာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ တခုတည္းေသာ အႀကီးအက်ယ္ဆံုး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျဖစ္ေနေသးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူမ်ဳိးစံု တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားအၾကား လူအမ်ား ယံုၾကည္အားထားႏိုင္သည့္ တဦး တည္းေသာ ေခါင္းေဆာင္လည္း ျဖစ္ေနသည္။ ႏိုင္ငံတကာ မိသားစုကလည္း သူ႔အေပၚ ေလးစား႐ိုေသၾကၿပီး ႏိုင္ငံ၏ က်ဆင္းယိုယြင္းေနသည့္ စီးပြားေရးစနစ္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္လည္း အဓိကအခန္းက႑က စြမ္းေဆာင္ေပး ႏိုင္မည့္သူ ျဖစ္ေနသည္။

ေဒၚစုက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကို ႐ိုးေျဖာင့္စြာ တသမတ္တည္း မကြယ္မေထာက္ေျပာႏို္င္သည့္ ရွားပါးေသာ အရည္အခ်င္း ပိုင္ ဆိုင္သူလည္း ျဖစ္သည္။ သူ၏ ရပ္တည္ခ်က္အတိုင္း တည္တည္ၾကည္ၾကည္ ေျပာႏိုင္သည္။ အမွန္ေတာ့ ေဒၚစုတြင္ ပိုင္ ဆိုင္ထားသည့္ အထက္ပါ အခ်က္မ်ားက သူေျပာေျပာေနသည့္ "ႏိုင္ငံေရး၏ ႐ိုးေျဖာင့္မႈဂုဏ္" မွ လာျခင္း ျဖစ္သည္။ သူ၏ သတၱိ၊ သံႏၷိဌာန္ ခိုင္ၾကည္မႈ၊ အမွန္တရားကို လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ျပဳထားမႈ စသည့္ အခ်က္မ်ားက သူ၏ ခြန္အားမ်ား ျဖစ္ေနၿပီး ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ မရွိဘူးေသးေသာ ျပည္သူအမ်ားစုကို တိုက္တြန္းနားခ်ႏိုင္သည့္ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေနရာမ်ဳိး ရေနျခင္း ျဖစ္သည္။

စစ္အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေအာက္ ၄၆ ႏွစ္တြင္ သူ၏ ဆႏၵခိုင္မာမႈ၊ သံႏၷိဌာန္ျပင္းျပမႈမွ ေပၚထြက္လာသည့္ အင္အား အစြမ္းျဖင့္ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးကို အမိန္႔ေပး ညႊန္ၾကားႏိုင္သူ ေခါင္းေဆာင္တဦး ရရွိေနသည္မွာ ကံေကာင္းသည္ဟု ဆိုရပါ လိမ့္မည္။ အကယ္၍ ေဒၚစုသာ ဆံုးပါးသြားခဲ့ၿပီ ဆိုပါစို႔။ ျပည္သူမ်ား၏ ဘ၀က ယခုအတိုင္း ဆက္လက္ လည္ပတ္ေနၾကပါ လိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံက ပို၍ ခၽြတ္ျခံဳက်ဆင္းရဲမႈမ်ား ႀကံဳရဖြယ္ရွိၿပီး လက္ရွိဖိႏွိပ္ခံေနရသည့္ အေျခအေနထက္ ပိုဆိုးသည့္ ငရဲတြင္းကဲ့သို႔ေသာ အေျခအေနဆိုးမ်ဳိးကို ဆက္လက္ႀကံဳရဖြယ္သာ ရွိေနပါေတာ့သည္။

ေက်ာ္စြာမိုးေရးသားသည့္ Where Would Burma Be without Suu Kyi? ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။